Στην αρχαιότητα οι κακαοβάλανοι, οι καρποί του κακαόδεντρου, αποτέλεσαν όχι μόνο την πρώτη ύλη για την παρασκευή ενός πικρού ροφήματος, αλλά επίσης και ένα νόμισμα πολύτιμης ανταλλακτικής αξίας που χρησιμοποιούσαν στις συναλλαγές τους οι λαοί της Αμερικής (Olmecs, Maya και Aztecs).
Για τους Ευρωπαίους η ανακάλυψη της σοκολάτας είναι συνυφασμένη με την ανακάλυψη της Αμερικής. Τον 16ο αιώνα μετά την κατάκτηση του Μεξικού, ο Ισπανός Hernán Cortés επιστρέφοντας πίσω στη χώρα του, πήρε μαζί του (μεταξύ άλλων) και τους περίφημους σπόρους από το δέντρο theobroma cacao.
Η λατινική ονομασία του theobroma cacao tree ερμηνεύεται ως «τροφή των θεών» καθώς οι Αζτέκοι και οι Μάγια πίστευαν στις μαγικές ιδιότητες των σπόρων αυτού του δέντρου και η ευρωπαϊκή αριστοκρατία μαγεύτηκε από το προϊόν.
Κατά τη διάρκεια της βιομηχανικής επανάστασης το 1780, φτιάχνεται στη Βαρκελώνη το πρώτο εργοστάσιο όπου προσέθεταν και ζάχαρη κατά την επεξεργασία της κακαόμαζας. Ωστόσο, στην Ισπανία δεν κατάφεραν να κρατήσουν επτασφράγιστο μυστικό την επεξεργασία και την παραγωγή του ροφήματος σοκολάτας, και το αποτέλεσμα ήταν να δούμε να καινοτομούν και να πρωτοπορούν άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Σχεδόν έναν αιώνα αργότερα το 1874, σε ένα αγγλικό εργοστάσιο παράγεται η σοκολάτα σε στερεά μορφή, δημιουργώντας για πρώτη φορά τη γνωστή μπάρα σοκολάτας, ενώ στην Ελβετία το 1876 ο Daniel Peter πρόσθεσε γάλα δημιουργώντας την πρώτη σοκολάτα γάλακτος.
Τον 19ο αιώνα, η σοκολάτα τελικά μπόρεσε να γίνει ένα αρκετά οικονομικό προϊόν, ώστε να διαδοθεί ευρέως και να καταστεί πλέον ένα από τα δημοφιλέστερα γλυκά στον πλανήτη.
Οι εξωτικοί σπόροι των κακαόδεντρων της Αμερικής κατέκτησαν τις καρδιές των Ευρωπαίων κατακτητών, οι οποίοι καταναλώνουν σχεδόν τη μισή ποσότητα της παγκόσμιας παραγωγής σοκολάτας σύμφωνα με τον “παγκόσμιο οργανισμό κακάου” (International Cocoa Organization – EC/4/2, 24 July 2014).
Στις καρδιές των Ευρωπαίων και υπολοίπων καταναλωτών εστιάζει (μεταφορικά) το marketing της παγκόσμιας βιομηχανίας σοκολάτας, αλλά και (κυριολεκτικά) η διεθνής επιστημονική κοινότητα με έρευνες που συσχετίζουν την κατανάλωση σοκολάτας και την πρόληψη καρδιολογικών νοσημάτων.
Οι επιστημονικές μελέτες επικεντρώνονται στην ύπαρξη των φλαβονοειδών, δηλαδή των αντιοξειδωτικών συστατικών της σοκολάτας τα οποία μπορούν να επιδράσουν ευεργετικά στη λειτουργία της καρδιάς, στην αρτηριακή πίεση και να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιακών αρρυθμιών. Λιγότερος λόγος γίνεται για το μαγνήσιο, που επίσης μπορεί να βρεθεί στο κακάο και να συμβάλει στην πρόληψη της υπέρτασης και των καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Πιο συγκεκριμένα, το 2017 στην American Heart Journal δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα δύο διαφορετικών μελετών με επικεφαλής την ερευνήτρια Dr Elizabeth Mostofsky. Καί στις δύο μελέτες αναδεικνύεται ο θετικός ρόλος της κατανάλωσης σοκολάτας αναφορικά με την πρόληψη καρδιολογικών προβλημάτων. Στην πρώτη έρευνα τα αποτελέσματα βασίζονται σε ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα πληθυσμού της Δανίας με 55.502 άτομα ηλικίας 50–64 ετών. Ενώ η δεύτερη πολυετής έρευνα, αναφέρεται σε δείγμα συμμετεχόντων 31.917 Σουηδών αντρών ηλικίας 45-79 ετών, όπου διαπιστώθηκε ότι η μικρή κατανάλωση σοκολάτας μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής.
Σε παραπλήσια συμπεράσματα έχουν καταλήξει και άλλες έρευνες όπως αυτή των καρδιολόγων Dr. Jonathan Piccini και Dr Sean Pokorney (από το Duke University Medical Center) που επικεντρώθηκαν στο θετικό ρόλο της σοκολάτας για την πρόληψη της πιο επικίνδυνης μορφής καρδιακής αρρυθμίας, της κολπικής μαρμαρυγής. Στο The Journal Heart (του «BMJ Publishing Group Limited») αναφέρονται στην ευεργετική επίδραση της μαύρης σοκολάτας όσον αφορά την πρόληψη της κολπικής μαρμαρυγής εξετάζοντας συνδυαστικά τις ενδεχόμενες επιβλαβείς συνέπειες στο πάγκρεας από την αντίστοιχη κατανάλωση σοκολάτας.
Είναι γεγονός ότι υπάρχουν πολυάριθμες μελέτες που συσχετίζουν την ομαλή λειτουργία της καρδιάς με την κατανάλωση μικρής ποσότητας σοκολάτας, και κυρίως της πικρής που έχει μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε κακάο. Ωστόσο, σε καμία περίπτωση δεν προκύπτει από καμία έρευνα ότι η κατανάλωση σοκολάτας συνιστάται για θεραπευτικούς ή προληπτικούς λόγους.
Βιβλιογραφία (επιστημονικές έρευνες):
“Cardiac risk factors and prevention: Chocolate intake and risk of clinically apparent atrial fibrillation: the Danish Diet, Cancer, and Health Study.” by Elizabeth Mostofsky, Martin Berg Johansen, Anne Tjønneland, Harpreet S Chahal, Murray A Mittleman and Kim Overvad
“Chocolate intake and incidence of heart failure: Findings from the Cohort of Swedish Men” by Daniel A.Steinhaus, Elizabeth Mostofsky, Emily B.Levitan, Kirsten S.Dorans, NiclasHåkansson
“Chocolate and prevention of atrial fibrillation: what is bad for the pancreas might be good for the atria?” by Sean D Pokorney and Jonathan P Piccini