Ο Ρόμπερτ Οπενχάιμερ ανήκει στις πιο αμφιλεγόμενες αλλά και πιο δημοφιλείς προσωπικότητες του 20ου αιώνα. Αμερικανός με καταγωγή από τη Γερμανία, νευρικός ως χαρακτήρας αλλά ευφυής επιστήμονας, κατάφερε να συνδέσει το όνομά του με μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες: τη ρίψη της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα στις 6 Αυγούστου του 1945.
Ο Οπενχάιμερ υπήρξε ιδρυτής αλλά και επιστημονικός διευθυντής του προγράμματος. Ο θάνατος και ο τρόμος που ακολούθησε τη ρίψη, ώθησαν τον Οπενχάιμερ να αλλάξει τρόπο σκέψης και να περάσει όλη του τη ζωή ως φανατικός πολέμιος της ατομικής βόμβας. Η συνείδηση του τον έλεγξε τόσο πολύ, σε σημείο που ξεκίνησε να αγωνίζεται δραστικά εναντίον της κατασκευής της βόμβας υδρογόνου, την οποία θεωρούσε επικίνδυνη.
Ο Οπενχάιμερ έζησε τη λάθος στιγμή, αφού το γεγονός πως για μεγάλο μέρος της ζωής του είχε αριστερές πεποιθήσεις και επέλεξε να εναντιωθεί στη ρίψη της ατομικής βόμβας, οδήγησε τον Γερουσιαστή και πρόεδρο στη Μόνιμη Υποεπιτροπή Ερευνών της Γερουσίας των ΗΠΑ Μακάρθι να τον κυνηγήσει. Ο “κυνηγός των κομμουνιστών”, καταδίωξε τον Οπενχάιμερ σε σοβαρό βαθμό, σε σημείο που να τον κατηγορήσει για κατάσκοπο των κομμουνιστών. Το 1954 η Αμερικανική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας απαγορεύει στον ίδιο να συμμετέχει σε μυστικά προγράμματα και εμπιστευτικές θέσεις. Το τελειωτικό χτύπημα για τον ίδιο ήρθε όταν ο Τζον Κένεντι τον αποκατέστησε το 1963. Ο Οπενχάιμερ από εμπνευστής της βόμβας, έγινε σύμβολο εναντίον της χρησιμοποίησής της.
Ο Οπενχάιμερ υπήρξε σε όλη του τη ζωή ένας δύσκολος άνθρωπος. Μανιώδης καπνιστής, ψηλός και λεπτός με ιδιαίτερα επιβλητική φυσιογνωμία, ενώ έτρωγε τα νύχια του και κατανάλωνε υπερβολικό καφέ. Γεννήθηκε στις 22 Απριλίου του 1904 στη Νέα Υόρκη και πέθανε από καρκίνο του λάρυγγα το 1967. Μεγάλωσε σε ένα μελαγχολικό κλίμα που επηρέασε τον ίδιο στο να μην εκφράζει τα συναισθήματά του, με μία μητέρα εσωστρεφή και χαρισματική ζωγράφο. Συχνά φαίνεται υπεροπτικός, σε άλλους συμμαθητές του εμφανίζεται ειρωνικός και σε άλλους με επιφύλαξη. Όταν σε ηλικία δεκαοχτώ ετών ξεκίνησε σπουδές Χημείας στο Χάρβαρντ αν και υπερέχει διανοητικά στις επιστήμες και τις γλώσσες, δεν είναι συμπαθής από κανέναν. Η ικανότητά του στις γλώσσες είναι τόσο καλή, ώστε μαθαίνει σε λίγο χρονικό διάστημα και σανσκριτικά. Στο τρίτος έτος των σπουδών του αλλάζει κατεύθυνση και σπουδάζει φυσική. Ο δάσκαλος και καθηγητής Πέρσι Μπρίζμαν του εξάπτει το ενδιαφέρον.
Η καριέρα του κερδίζει γρήγορα ανοδική πορεία, καθώς γνωρίζει τους εξέχοντες φυσικούς της Αγγλίας, της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Ελβετίας και μαθαίνει γρήγορα τη γλώσσα της εκάστοτε χώρας. Εκτός από την ατομική βόμβα, ξεχώρισε για τη συμβολή του στην εξέλιξη της Κβαντομηχανικής και έγραψε μία εργασία για τις μαύρες τρύπες. Υπήρξε καθηγητής για περισσότερα από είκοσι χρόνια στο Ινστιτούτο Ανωτέρων Σπουδών στο Πρίνστον, όπου συνεργάζεται με τον Μπορ, τον Μπορν, τον Αϊνστάιν, τον Γκόντελ. Στα μυστικά εργαστήρια του Λος Αλάμος, στα βουνά του Νιου Μέξικο, συνεργάζεται και βάζει την υποδομή για τη δημιουργία της ατομικής βόμβας.
Η άσχημη επίδραση της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα συνέθλιψε τον ίδιο και επηρέασε την υγεία του. Παρέμεινε διαχρονικά ένα σύμβολο μεταμέλειας και αγώνα για τη μη ρίψη της ατομικής βόμβας, ένας άνθρωπος που πλήρωσε το λάθος του και αγωνίστηκε για την επιβίωση της επιστημονικής του συνείδησης.
