Κλιματική αλλαγή: στόχοι, νούμερα και υποσχέσεις

Η συμφωνία που επιτεύχθηκε στη σύνοδο κορυφής της COP21 στο Παρίσι το 2015 παραμένει ένα ορόσημο στον αγώνα να ανασχεθεί η κλιματική αλλαγή, παρά το γεγονός ότι οι δεσμεύσεις των κρατών για δραστικά μέτρα έχουν μείνει ως επί το πλείστον υποσχέσεις στα χαρτιά.

Το 2020 η Κίνα, η χώρα με τις μεγαλύτερες εκπομπές ρύπων παγκοσμίως, ανακοίνωσε στα Ηνωμένα Έθνη ότι μέχρι το 2060 θα έχει μηδενικές εκπομπές άνθρακα. Τον ίδιο στόχο ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση για το 2050. Όλες αυτές οι υποσχέσεις ακούγονται ωραία στα αυτιά. Τι συμβαίνει όμως στην πραγματικότητα; Πόσο μάλλον όταν ακραία καιρικά φαινόμενα ολοένα και συχνότερα θυμίζουν τη σοβαρότητα του προβλήματος.

Κλιματική αλλαγή και ερημοποίηση του εδάφους

Οι πέντε χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά εκπομπής αερίων είναι (στοιχεία του 2015):

1 Κίνα

2 ΗΠΑ

3 Ινδία

4 Ρωσία

5 Ιαπωνία

Να σημειωθεί ότι τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μαζί με τη Μεγάλη Βρετανία αν υπολογισθούν ως σύνολο βρίσκονται στην 3η θέση.


Επιστήμονες και οργανώσεις κρούουν των κώδωνα του κινδύνου. Προειδοποιούν ότι η άνοδος της θερμοκρασίας θα ξεπεράσει τους 3°C μέχρι το τέλος του αιώνα, ένα αποκαλυπτικό νούμερο με ανεξέλεγκτες συνέπειες που ξεπερνά κατά πολύ τον στόχο του 1,5°C που συμφωνήθηκε στο Παρίσι.

Παρακάτω ακολουθούν στοιχεία και νούμερα ώστε να εξακριβωθεί το αν οι βαρύγδουπες υποσχέσεις έχουν αντίκρισμα και ποιο κράτος ή κράτη είναι υπεύθυνα για την οικολογική καταστροφή.

Οι στόχοι για την κλιματική αλλαγή ανά χώρα

Σύμφωνα με μια έκθεση του Σεπτεμβρίου 2021 που δημοσιεύτηκε από το Climate Action Tracker, η οποία αξιολογεί τις περιβαλλοντικές πολιτικές 37 χωρών που αντιπροσωπεύουν το 81% όλων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, η Γκάμπια είναι το μοναδικό κράτος που έχει επιτύχει τους στόχους που συμφωνήθηκαν στο Παρίσι.

Χώρες όπως η Αιθιοπία, το Νεπάλ, η Νιγηρία, η Μεγάλη Βρετανία, η Κόστα Ρίκα, η Κένυα και το Μαρόκο είναι αρκετά κοντά στο να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους.

Οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Χιλή, η Νορβηγία, το Περού, η Νότια Αφρική και η Ελβετία πρέπει να καταβάλουν μεγαλύτερη προσπάθεια.

Οι χώρες που βρίσκονται στο κόκκινο είναι η Αργεντινή, η Αυστραλία, το Βιετνάμ, η Ουκρανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Νότια Κορέα, η Νέα Ζηλανδία, το Μεξικό, το Καζακστάν, η Βραζιλία, ο Καναδάς, η Κίνα, η Κολομβία, η Ινδία, και η Ινδονησία.

Ουραγοί με αποκαρδιωτικά αποτελέσματα είναι η Ρωσία, το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Σιγκαπούρη και η Ταϊλάνδη.

Η εκπομπές βιομηχανικών ρύπων επισπεύδουν την κλιματική αλλαγή

Κλιματική αλλαγή και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

Τα ορυκτά καύσιμα εξακολουθούν να κυριαρχούν στη χρήση ενέργειας στον κόσμο. Παρά τις αυξημένες επενδύσεις, το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας είχε παραμείνει στάσιμο. Ο τομέας, ο οποίος κάλυπτε περίπου το 20% των παγκόσμιων ενεργειακών αναγκών το 2011, αντιπροσωπεύει λίγο περισσότερο από το 28% το 2021.

Το μόνο ενθαρρυντικό στοιχείο είναι ότι το 2021 περισσότερο από το 10% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας παρεχόταν από ηλιακή και αιολική ενέργεια από το 2% που βρισκόταν το 2011.

Μόνο το 6% των συνολικών δαπανών των 20 πλουσιότερων κρατών (ή περίπου 860 δισεκατομμύρια δολάρια) έχει διατεθεί σε τομείς που θα μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει επενδύσεις σε ηλεκτροκίνητα οχήματα, στην ενεργειακή απόδοσης των κτιρίων και στην εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Οι τρέχουσες επενδύσεις όμως στην πράσινη ενέργεια δεν επαρκούν για να φτάσουν τις μηδενικές εκπομπές έως το 2050 και να περιορίσουν την άνοδο της θερμοκρασίας στους 1,5 °C. Το ποσό που απαιτείται είναι τουλάχιστον 7 τρισεκατομμύρια μέχρι το 2024 ώστε να δημιουργηθούν οι δομές για μια ομαλή μετάβαση.

Κρίνεται πλέον από τους επιστήμονες ως επιτακτική μια νέα προσέγγιση και ένας νέος δρόμος οικονομικής ανάπτυξης. Γιατί έχει ξεκαθαριστεί ότι οικολογία και μέτρα ανάσχεσης της κλιματικής αλλαγής δεν είναι συνώνυμα με οικονομική κρίση και απώλεια οικονομικής δραστηριότητας. Το αντίθετο. Οι μακροπρόθεσμες επενδύσεις σε υποδομές, ηλεκτροδότηση μεταφορών, αποδοτικότητα κτιρίων και τεχνολογίες καθαρής ενέργειας θα ανοίξουν νέες πηγές οικονομικής ανάπτυξης.

Το 2020, η βιομηχανία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας απασχολούσε σχεδόν 900.000 εργαζόμενους στις Ηνωμένες Πολιτείες και περισσότερους από 12 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως με προοπτικές περαιτέρω αύξησης.

Στο πλαίσιο των δεσμεύσεων που πάρθηκαν στη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα ορισμένες κυβερνήσεις υιοθέτησαν φιλόδοξες πολιτικές και άλλες όχι. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει σημειώσει πρόοδο αν και κρίνεται ανεπαρκής.

Σε απόλυτους αριθμούς, η ΕΕ έχει δεσμευτεί για μέτρα μείωσης των εκπομπών ρύπων μόλις 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ η Ιταλία έχει δεσμεύσει 70 δισεκατομμύρια δολάρια και η Γαλλία σχεδόν 50 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Γερμανία προωθεί την ανάπτυξη αιολικής και ηλιακής ενέργειας, ενεργειακά αποδοτικά κτίρια, ηλεκτρικά και υδρογονοκίνητα οχήματα και πιο αποδοτικά λεωφορεία και αεροπλάνα.

Στον αντίποδα βρίσκονται η Κίνα, η Ινδία και η Νότιος Αφρική.

Η Κίνα το 2020 μείωσε τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας κατά 5% για να αντισταθμίσει τις οικονομικές πιέσεις που δεχόταν από την ύφεση της οικονομίας λόγω του lockdown την περίοδο του κορονοϊού. Για να σταθεροποιήσει τις τιμές αύξησε την παραγωγή στα ανθρακωρυχεία.

Η Ινδία καθυστέρησε την εφαρμογή μέτρων ελέγχου της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στους σταθμούς παραγωγής ενέργειας από άνθρακα.

Η Νότιος Αφρική δέσμευσε 11,4 δισεκατομμύρια δολάρια για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής (κυρίως άνθρακα) ενώ μείωσε τις αγορές αιολικής ενέργειας.

Όλες αυτές οι κινήσεις έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τους κλιματικούς στόχους που συμφωνήθηκαν στο Παρίσι.

Υπάρχουν κυβερνήσεις που στο βωμό της οικονομικής ανάπτυξης κάνουν ακόμα τα στραβά μάτια στους κινδύνους που ελλοχεύουν. Δυστυχώς το μόνο που πετυχαίνουν είναι να θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές και το βιός των πολιτών τους και συνάμα το μέλλον ολόκληρου του πλανήτη.

Πηγή

Jonas M. Nahm , Scot M. Miller & Johannes Urpelainen, Nature 603, 28-31 (2022).

Αφήστε μια απάντηση

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ