Το 1795, την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης, οι επιστήμονες θέλησαν να δημιουργήσουν έναν φερέγγυο τρόπο μέτρησης του 1 κιλού ώστε να εφαρμόζεται παγκοσμίως απαράλλακτος. Αποφάσισαν λοιπόν, ότι το 1 κιλό θα ισούται σε βάρος όσο το 1 λίτρο νερού.
1 kg = 1 lt
Ενώ η παραπάνω αναφορά ήταν εύκολη στην εφαρμογή της, εντούτοις σε πρακτικό επίπεδο ήταν αναξιόπιστη. Το νερό ως υγρό διαστελλόταν στο κρύο, πράγμα που αλλοίωνε εντέλει και το βάρος του.
Ως επακόλουθο, το 1889 οι επιστήμονες κατασκεύασαν έναν κύλινδρο από πλατίνα ιριδίου με διάμετρο και ύψος 4 εκατοστών ο οποίος έγινε η νέα αναφορά στην παγκόσμια μονάδα μέτρησης του 1 κιλού. Σε βάρος προσέγγιζε περίπου αυτό του 1 λίτρου ώστε να μη δημιουργήσει μεγάλη σύγχυση. Πλέον υπήρχε σε φυσική μορφή μια σταθερά, ένας αμετάβλητος τρόπος μέτρησης. Ο εν λόγω κύλινδρος που βαπτίστηκε Grand K, τοποθετήθηκε κάτω από τρία γυάλινα προστατευτικά για να μην επηρεαστεί η μάζα του από κραδασμούς και σκόνη. Φυλάχτηκε στο Σεβρ, ένα νοτιοδυτικό προάστιο του Παρισιού, στο υπόγειο του Διεθνούς Γραφείου Μέτρων και Σταθμών (Bureau international des poids et mesures).
Έκτοτε ο κύλινδρος Grand K χρησιμοποιείται ως πρότυπο για την κατασκευή πανομοιότυπων κυλίνδρων ώστε να ρυθμιστεί κάθε όργανο μέτρησης βάρους ανά την υφήλιο (ζυγαριά μαγειρικής, ζυγαριά σωματικού βάρους κτλ.). Αυτή η μέθοδος είναι θέμα υψίστης σημασίας αφού διαφυλάσσει την απόλυτη ισονομία παγκοσμίως. Για παράδειγμα στις εμπορικές συναλλαγές ένα κιλό προϊόντων στην Αθήνα έχει το ίδιο ακριβώς βάρος με ένα κιλό προϊόντων στο Πεκίνο.
Κάθε σαράντα χρόνια, οι μετρολόγοι συσκέπτονται για να εξακριβώσουν την ορθότητα της μεθόδου και να προτείνουν βελτιώσεις. Ο καιρός γαρ εγγύς, μιας και το 26ο διεθνές συνέδριο μέτρων και σταθμών πραγματοποιήθηκε στις Βερσαλλίες 13-16 Νοεμβρίου 2018. Στο συνέδριο λήφθηκε η απόφαση να αναθεωρηθεί η μονάδα μέτρησης του κιλού. Από τον Μάιο του 2019 και ύστερα, το ακριβές βάρος του 1 κιλού θα αποτυπώνεται σύμφωνα με τη μαθηματική φόρμουλα της Σταθεράς του Πλανκ[1].
Το προσεχές διάστημα θα μετρηθεί η μάζα του κυλίνδρου Grand K με βάση την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία του, και στην τιμή που θα προκύψει θα εφαρμοσθεί η Σταθερά του Πλανκ. Το αποτέλεσμα της μέτρησης θα είναι, από εκείνο το σημείο και στο εξής, η αναθεωρημένη παγκόσμια μονάδα μέτρησης του 1 κιλού.
[1]Ο Μαξ Πλανκ ήταν Γερμανός φυσικός που διατύπωσε την πρώτη θεωρία για την ύπαρξη του φωτονίου το 1900 (κβαντική θεωρία). Τα φωτόνια είναι η φωτεινή ενέργεια που ακτινοβολείται από ένα θερμαινόμενο σώμα (τα λεγόμενα κβάντα του φωτός ή κβάντα ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας).